Szkoła podstawowa nr 9 zbudowana została w latach 1956–58, u zbiegu ulic Calliera i Łukaszewicza.
Budynek powstał w wyniku konkursu architektonicznego, ogłoszonego przez Ministerstwo Oświaty, na nowoczesny (według kanonów lat 50-tych XX wieku) obiekt - w konkursie zwyciężył Stefan Zieleśkiewicz.
Historia[]
Początki szkoły[]
Historia szkoły sięga aż 1858 roku. Po stronie wschodniej ówczesnego traktu głogowskiego zbudowano niewielki budynek z muru pruskiego dla szkoły ówczesnej wsi podmiejskiej Święty Łazarz – Volksschule. Budynek szkoły znajdował się przy ulicy Odskok (Zentralstrasse). Łazarska szkoła funkcjonowała w swych pomieszczeniach niemal do końca XIX wieku i nosiła nazwę Gemeindeschule St. Lazarus (Szkoła Gminna Świętego Łazarza).
Do skreślenia ulicy Odskok z mapy Poznania przyczyniły się prowadzone w latach 1926-1927 roboty poszerzające ulicę Głogowską. W ich rezultacie znikły rozebrane niepozorne zabudowania z pruskiego muru, w tym szkoły powszechnej, oddzielające Odskok od Głogowskiej. - pisze Zbigniew Zakrzewski w książce „Ulicami mojego Poznania”.
W latach 1889-1902 u zbiegu ulic Glogauerstrasse i Parkstrasse (obecnie Głogowska i Strusia) zbudowano nowy budynek szkolny. Zbudowano budynek dwupiętrowy z cegły, z boiskiem na tyłach. W 1902 roku uczniowie przenieśli się do nowej siedziby.
Funkcjonowanie szkoły w nowej siedzibie to lata walki o mowę Polską i nauczanie religii w języku Polskim, z tych powodów pruskie władze Poznania przejęły ścisłą kontrolę nad szkołą w roku 1902. Szkoła była rozbudowywana kilka razy i stała się pierwszą, wieloklasową szkołą na Łazarzu.
Po odzyskaniu niepodległości[]
Po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. nadal istniała tu szkoła tyle, że była to już Polska szkoła. W 1919 roku szkoła uzyskała patrona – Antoniego Małeckiego, wybitnego Wielkopolanina (historyka literatury, językoznawcy, filologa klasycznego). Szkoła nosiła już numer 9, pisany cyframi rzymskimi „IX”. Przed wybuchem II wojny światowej szkoła liczyła 666 uczniów i 14 oddziałów.
II wojna światowa[]
Podczas wojny Niemcy w szkole urządzili szpital. Pod koniec wojny część budynków się wypaliła i następnie zostało rozebranych.
Po 1945 roku[]
Po wojnie zdewastowany budynek przy ulicy Strusia 12 wyremontowano i przystąpiono do organizowania szkoły. Otwarto tu Szkoły powszechne nr 3 i nr 4. Szkołę nr 3 wkrótce przeniesiono do pomieszczeń na ulicę Berwińskiego, zaś szkole nr 4 przywrócono nazwę Szkoły Powszechnej Nr 9. W roku 1951 Powszechna Szkoła nr 9 została przeniesiona na ulicę Berwińskiego, gdzie funkcjonowała do 1958 roku wraz z jeszcze z innymi – nr 15, 26 i 43. Pomieszczenia po „Dziewiątce” przy ulicy Strusia, przeznaczono na szkołę dla dzieci specjalnej troski.
W latach 1956–1958, u zbiegu ulic Calliera i Łukaszewicza wybudowano trój-kondygnacyjny budynek szkolny w rzadko spotykanym rzucie zbliżonym do litery „Z”, z podcieniami od ul. Łukaszewicza. Na tyłach budynku utworzono z czasem dwa boiska. Projektantem obiektu był architekt Stefan Zieleśkiewicz. W 1958 roku w setną rocznicę istnienia szkoły, uczniowie przeprowadzili się do nowej siedziby. W owym czasie nowa szkoła była jedną z największych i najlepiej wyposażonych szkół w Poznaniu, z przestronnymi salami, z nowoczesnymi pracowniami, a miejsce znalazło tu około 1330 uczniów.
W kwietniu 1967 roku szkole nadano imię doktora Franciszka Witaszka. Na trawniku przed szkołą stanął olbrzymi głaz przeniesiony z Parku Wilsona (wówczas Kasprzaka).
Głaz kamienny bez tablicy stał w Parku Wilsona do 1967 r., gdzie był już przed wojną obiektem pomnikowym. Głaz postawiono w 1926 r. z tablicą upamiętniającą 150-tą rocznicę ogłoszenia niepodległości Stanów Zjednoczonych i nadania z tej okazji parkowi imienia prezydenta Thomasa Woodrowa Wilsona. W czasie okupacji głaz ogołocili z tablicy hitlerowcy. - tak pisze Eugeniusz Goliński w książce „Pomniki Poznania” o głazie przeniesionym przed szkołę.
Architektura[]
Budynek posiada rzadko spotykany rzut zbliżony do litery „Z” składający się z trzech nachodzących na siebie części dydaktycznych, z salą gimnastyczną na drugim piętrze oraz z podcieniami. Na tyłach budynku utworzono z czasem dwa boiska. Do roku 1995 budynek posiadał ażurowy podcień nadający bryle atrakcyjności, aktualnie zabudowany. W piwnicach znajduje się schron.
Galeria[]
