Pomnik Golema - 2,5 metrowy Golem w wersji poznańskiej jest postacią ukazaną ekspresyjnie, w ruchu, robiącą wrażenie przemieszczania się, kroczenia. Inicjatorem ustawienia Golema w Poznaniu było Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych. Autorem pomnika jest David Černý, kontrowersyjny czeski artysta, znany m. in. z instalacji Entropa.
Golem początkowo miał stać na środku |Alei i miał być przenoszony w różne miejsca w mieście. Po odsłonięciu w maju 2010 roku, pomnik stał na trawniku, nie w osi alei, ostatecznie 17 września 2010 r. przeniesiono go w oś Alei Karola Marcinkowskiego, obok „Fontanny z delfinami” między budynkiem Uniwersytetu Artystycznego i Budynkiem Poczty.
Pomnik ma trochę kłopotów z chuliganami: w czerwcu 2011 roku został uszkodzony – odcięto mu kilka elementów, w sierpniu 2012 roku został oderwany od postawy i poważnie uszkodzony.
Legenda[]
Golem – to postać mitologiczna, gliniana bestia, która miała chronić Żydów przed agresją i pogromami, ożywiany za pomocą zaklęcia, bestia pozbawiona uczuć i skrupułów, słuchająca przy tym wyłącznie poleceń swego pana i piekielnie silna. Pełnowartościowego golema, według legendy, stworzył rabin Jehuda Löw ben Becalel podczas pobytu w Pradze. Golem bronił praskich Żydów przed prześladowaniami ze strony chrześcijan, do czasu kiedy rabbi zapomniał włożyć w usta Golema zaklęcia - tetragramemu. Golem oszalał i zaczął niszczyć wszystko po drodze co spotkał. Rabbi był zmuszony zniszczyć bestię.
Opowieść o golemie z Pragi weszła do kanonu legend europejskich i znalazła odzwierciedlenie w literaturze, także w Polsce („Pan Samochodzik i tajemnica tajemnic” Zbigniewa Nienackiego). Na cmentarzu żydowskim w Pradze można oglądać nagrobek Jehuda Löw ben Becalela, w 1917 roku postawiono mu pomnik.
Związek Golema z Poznaniem[]
Według najbardziej znanej legendy, Golema do życia powołał urodzony w Poznaniu w 1525 roku, w dzielnicy żydowskiej rabin Jehuda Löw ben Becalel. W Poznaniu także pobierał liczne nauki mistyczne - miasto to było podówczas znaczącym ośrodkiem mistyki i żydowskiej myśli filozoficznej. Becalel był naczelnym rabinem Poznania i całej Wielkopolski. Swoje życie dzielił pomiędzy Pragę i Poznań.
Dowiedz się więcej w: Jak poznaniak zbudował golema w Pradze
Drugi, niezrealizowany, pomnik Golema[]
Z upamiętnieniem Golema w Poznaniu wystąpiło także Towarzystwo Poznania Miejsc „Fyrtel”. Pomnik miał być wykonany z betonu, oczy miały mu świecić na czerwono a z ust buchać para. Miał stać na placyku u zbiegu ulic 23 Lutego i Nowowiejskiego (kiedyś była tu stacja benzynowa). Pomysł nie został zrealizowany, rzeźba Černego stanęła wcześniej.
Galeria[]
