Tablica pamiątkowa poświęcona Mottemu
Grób Marcelego Mottego na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan
Pan Motty wybrał się za Wartę,gdzie łąki świeże i otwarte,
a tutaj - prawda to czy żarty -
przy domu stoi dom!
Pojechał przeto na Golęcin,
a tu mu dźwig pod nosem skręcił! -
cóż to się dzieje, wszyscy święci...
Marceli Motty - nauczyciel, działacz społeczny, pisarz urodzony w Poznaniu w spolszczonej rodzinie francuskiej.
Praca dydaktyczna i społeczna[]
Motty ukończył gimnazjum św. Marii Magdaleny. Od czasów gimnazjalnych związany był bliską przyjaźnią z Hipolitem Cegielskim, który poślubił siostrę Mottego - Walentynę. Studiował filologoię klasyczną i filozofię w Berlinie. W 1840 roku uzyskał doktorat.
Pracował jako pedagog w latach 1843-1896, nauczał m.in. w Gimnazjum św. Marii Magdaleny. W 1846 roku, wraz z Cegielskim, opuścił tę szkołę w ramach protestu przeciwko decyzji władz pruskich nakazującej dokonanie rewizji w kwaterach uczniów, tak tłumacząc swoją decyzję:
Lepiej stracić posadę i pieniądze, niż honor i poważanie uczciwych ludzi
Działał również w Towarzystwie Pomocy Naukowej i Poznańskim Towarzystwie Przyjaciół Nauk.
Marceli Motty zmarł 17 stycznia 1898 roku w Poznaniu, spoczywa w rodzinnej kwaterze na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan na stoku Wzgórza Św. Wojciecha.
Przechadzki po mieście[]
Motty znany jest przede wszystkim ze zbioru felietonów „Listy Wojtusia z Zawad” (felietony z lat 1865-1867) oraz z „Przechadzek po mieście”, które stanowią oryginalny w formie i niezwykle dokładny opis życia, obyczajów, znanych mieszkańców i samego miasta oraz jego okolic w XIX wieku. Wydawnictwo to jest wręcz niezbędnikiem dla przewodników i osób pragnących zgłębić historię ówczesnego Poznania i Wielkopolski, nie powinno więc dziwić, iż Motty jest patronem poznańskich przewodników PTTK, którzy to ufundowali swojemu patronowi w 1988 roku tablicę pamiątkową.
Przechadzki były początkowo publikowane w formie felietonów w Dzienniku Poznańskim w latach 1888-91. Bardzo się wszystkim podobały, wydrukowano je więc i wydano w pięciu tomikach niewielkiego formatu, które szybko zniknęły z półek księgarskich. Na następne wydanie poznaniacy czekali ponad pół wieku. Książka, która ukazała się w 1957 roku, była już jednak inna, bo opatrzono ją komentarzem, a przede wszystkim obszernymi, niezwykle cennymi przypisami autorstwa Zdzisława Grota. Obecnie dostępne jest dwutomowe wydanie Przechadzek po mieście, które ukazało się w serii Wznowień Biblioteki Kroniki Miasta Poznania.
Upamiętnienia[]
- W 1920 roku ulica na poznańskim Łazarzu (obecnie między ulicami Kolejową oraz Józefa Łukaszewicza) została nazwana imieniem Marcelego Mottego.
- W wydanym w 1983 roku zbiorze satyr „Żarty znad Warty” Motty jest bohaterem utworu Włodzimierza Scisłowskiego „Przechadzka z panem Mottym”[1].
- W 1988 roku poznańscy przewodnicy zrzeszeni w PTTK ufundowali swojemu patronowi tablicę pamiątkową.
Źródła[]
- ↑ 1,0 1,1 Lech Konopiński, Włodzimierz Scisłowski, „Żarty znad Warty. Zbiór satyr o tematyce poznańskiej i wielkopolskiej”, s. 84-86, Poznań, Wydawnictwo Poznańskie, 1983, ISBN 83-210-0407-5.