Gmach współcześnie
 Obiekt wpisany do |
Budynek Oddziału 1 PKO BP - mieszczący się przy placu Wolności 3 modernistyczny budynek uroczyście otwarty 9 maja 1937 r.
Historia[]
Potrzebujemy twojej pomocy przy edycji tej sekcji. Rozwiń treść i opisy, dodaj linki, wgraj ilustracje.
Poprzednie siedziby PKO mieściły się w gmachach pocztowych: przy ulicy 23 Lutego (obecnie budynek Poczty - Urząd Pocztowy Poznań 9) i przy Dworcu Zachodnim. W 1922 r. powstał budynek przy ul. Dąbrowskiego 6 (obecnie już nieistniejący).
Budynek obecnie znajdujący się przy placu Wolności powstał na miejscu trzypiętrowego gmachu Hotelu Północnego wykupionego przez Pocztową Kasę Oszczędności w roku 1930.
1 grudnia 1931 roku w budynku dawnego Hotelu Północnego otwarto ekspozyturę Pocztowej Kasy Oszczędności. Z uwagi na duże zainteresowanie klientów, wymagał on rozbudowy. Zaczęto myśleć o rozbiórce budynku i wybudowaniu nowej siedziby firmy. Konieczne stało się postawienie budynku bankowego z prawdziwego zdarzenia, który mógł sprostać rozwijającemu się rynkowi bankowemu.
Konkurs na nowy gmach[]
Pierwotny projekt autorstwa Jadwigi Dobrzyńskiej i Zygmunta Łobody
W 1934 roku rozpisany został publiczny konkurs architektoniczny na nowy budynek.
Ze względów reklamowo-propagandowych wysoce pożądany jest wybitny akcent wysokościowy w kompleksie architektonicznym, należycie z całością zharmonizowanyFragment wytycznych konkursu architektonicznego
Zgodnie z powyższymi wytycznymi wszystkie wyróżnione w konkursie projekty zawierały element wysokościowy. Przyjęta wcześniej uchwała władz miejskich ograniczała jednak wysokość zabudowy w obrębie placu Wolności do 17,5 metra. Dyrekcja PKO przyjęła do realizacji projekt Jadwigi Dobrzyńskiej i Zygmunta Łobody. W końcu 1934 roku rozebrano budynek dawnego Hotelu Północnego, a na początku następnego roku rozpoczęto budowę nowego obiektu[2].
Przeciw projektowi budowy wieżowca protestował Władysław Czarnecki. Negocjacje dyrekcji PKO oraz architektów z ówczesnym architektem miejskim oraz członkiem Sądu Konkursowego nie przyniosły rezultatów (interweniowano nawet u władz w Warszawie). Ostatecznie dokonano stosunkowo prostej korekty w projekcie - „odcięto” wystającą poza linię zabudowy część budynku. W tym też kształcie można go dzisiaj podziwiać.
Otwarcie[]
9 maja 1937 r. w uroczystości otwarcia udział wzięli m.in. wicepremier Eugeniusz Kwiatkowski, arcybiskup Walenty Dymek, prezes Pocztowej Kasy Oszczędności i licznie zgromadzeni mieszkańcy Poznania. Aktu poświęcenia w zastępstwie za ks. Prymasa dokonał ks. biskup Dymek[3].
Podówczas był to najnowocześniejszy i największy budynek bankowy w Polsce. Kosztował 2,5 miliona ówczesnych złotych, zaplanowany budżet został przekroczony o ponad 30%. Początkowo gmach nie był w pełni wykorzystywany - część podnajmowano m.in. Konserwatorium Muzycznemu.
W czasie wojny Niemcy urządzili tu główną pocztę, a zaraz po wojnie, od 17 lutego 1945 roku, funkcjonował w budynku II Urząd Pocztowy Poznań. W kwietniu 1945 r. działalność banku została wznowiona. W latach 1949–1950 Pocztowa Kasa Oszczędności została przekształcona w Powszechną Kasę Oszczędności.
Z czasem bank zajął wszystkie pomieszczenia w gmachu. Ulokował się tu I Oddział PKB BP w Poznaniu, który należy do czołówki krajowej, a przez wiele lat uchodził za największy oddział tego banku w Polsce.
Architektura[]
Przy budowie po raz pierwszy w Poznaniu zastosowano konstrukcję stalową, zaprojektowaną przez prof. Wacława Żenczykowskiego. Gmach PKO BP był jednym z najbardziej imponujących obiektów bankowych w Polsce miedzywojennej, a także i w dniu dzisiejszym stanowi doskonały przykład wczesnomodernistycznej wizji dużego banku. Obiekt składa się z dwóch bloków równoległych, pomiędzy którymi umieszczono salę operacyjną wspartą na dużych filarach i nakryta świetlikiem, zraszanym latem w celu schłodzenia. Oświetlenie generowane poprzez ukryte punkty świetlne. Ostatnie piętro przeznaczono na mieszkania. Fasada pokryta płytami żółtego piaskowca polskiego z okolic Kielc oraz granitem z Wołynia. Rodzimy kamień zastosowano również w luksusowych wnętrzach urządzonych z wykorzystaniem naturalnego piękna materiałów. Oprócz granitów i kolorowych wapieni zastosowano również połyskliwy chrom i okładziny fornirowe.
Kolejne modernizacje nie zatarły cech stylowych, na uwagę zasługuje fakt, że duża część wyposażenia przetrwała do dzisiaj. Obiekt eksploatowany jest zgodnie z pierwotnym założeniem przez PKO BP I Oddział w Poznaniu.
Źródła[]
- ↑ Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Poznaniu - Rejestr zabytków
- ↑ „Kronika Miasta Poznania” nr 3/1998, Poznań, Wydawnictwo Miejskie, 1998.
- ↑ „Kronika Miasta Poznania” nr 2/1937, Poznań, Wydawnictwo Miejskie, 1937.
Galeria[]
