| Błażej Winkler | ||
| Data urodzenia: | ||
| Miejsce urodzenia: | ||
| Data śmierci: | 17 lutego 1569 | |
| Miejsce śmierci: | Poznań | |
| Pisarz miejski | ||
| Poprzednik: | Walenty Arnold | |
| Następca: | Baltazar Polentowski | |
Błażej Winkler - pisarz miejski.
Był najzdolniejszym i najbardziej zasłużonym ze wszystkich pisarzy miejskich Poznania. Odznaczał się pobożnością, mądrością i dostojeństwem. Poza tym posiadał dobre wykształcenie ogólne (humanistyczne), prawdopodobnie studiował na Uniwersytecie Krakowskim. Na pisarza miejskiego w Poznaniu został powołany przed lutym 1535 roku, a 15 października 1535 roku otrzymał ten urząd w dożywocie. Był znawcą prawa miejskiego.
Systematycznie prowadził księgi radzieckie wpisując do uchwały (wilkierze) miejskie i wyroki (ortyle) sądu. Zreorganizował system prowadzenia ksiąg radzieckich. Zamiast jednej serii ksiąg rady miejskiej 17 stycznia 1535 roku wprowadził pięć serii ksiąg:
- sprawy całego miasta (radzieckich) i sprawy prywatno–prawne o długotrwałym znaczeniu,
- akta procesowe,
- brulion do wpisów wszelkiego rodzaju
- kopiarz listów wysyłanych przez radę miejską,
- księgi kryminalne.
Szóstą serię - wpisy spraw załatwionych przed sądem burmistrza, założył w 1551 roku.
Jest założycielem Wielkiej księgi przywilejów Poznania (15 kwietnia 1536 r.), do której wpisał kopie 130 przywilejów.
Zreorganizowany przez Winklera system przetrwał 100 lat. Był też kronikarzem, wpisując na pierwszych stronach prowadzonych ksiąg, informacje o ważniejszych wydarzeniach w mieście oraz o sejmach, sejmikach wielkopolskich i wydarzeniach politycznych. „Oddawał radzie miejskiej poważne usługi swymi radami i opiniami” jak to stwierdza w nekrologu jego następca. Chętnie korzystano z jego wiedzy i kwalifikacji przy załatwianiu spraw miasta u króla, u starosty Wielkopolskiego, na sejmach, w sadzie królewskim.
Za usługi otrzymał kamienicę w Rynku, parcelę poza miastem i budę handlową na Rynku. W związku wyjazdami do Piotrkowa na sejmy dostał mieszkanie w tym mieście i dwie budy handlowe. Miał żonę Jadwigę, córkę burmistrza poznańskiego Jana Grodzickiego, która w posagu wniosła mu kamienicę nr 47 przy Rynku. Miał dwóch synów - Jana rajcę i ławnika poznańskiego oraz Stefana (także był rajcą). Był protoplastą kwitnącego przez sto lat rodu patrycjuszowskiego.
Dzieje[]
Prawdopodobnie ze względu na duży talent do rozmów politycznych, rada miasta posługiwała się nim w takich sprawach, od czasu do czasu wynagradzając dodatkowo za dobre załatwienie sprawy:
- w 1535 r. wysłany został do Krakowa,
- w 1536 r. - do Szamotuł z poselstwem do starosty generalnego,
- w 1539 r. jako poseł brał udział w obradach sejmu w Krakowie,
- w 1540 r. wysłany został do króla,
- w 1542 r. z powodu sporu z kapitułą katedralną udał się do Piotrkowa na sejm,
- w 1555 r. reprezentował miasto przed sądem królewskim,
- w 1562/63 r. wspólnie z burmistrzem ponownie posłował na sejm do Piotrkowa.
Podczas nieobecności obowiązki Winklera pełnili jego zastępca lub pisarz ławy. Podczas epidemii dżumy w 1568 r. zezwolono, aby jego obowiązki wykonywał mieszczanin Absalon Esuriens.
Podczas panowania dżumy w mieście w 1542 r. wyjechał z teściem do Śremu.
W 1553 r. rada podarowała mu miejsce na kram położony naprzeciw jego domu. W 1560 dostał pozwolenie na podłączenie się do wodociągu miejskiego.
Sytuacja materialna Winklera musiała być na tyle dobra i cieszył się na tyle zaufaniem, że w 1560 r. rada wypłaciła mu sumą 100 guldenów węgierskich, którą to spłacił w ciągu roku.
W roku 1569 - po kolejnej epidemii dżumy - wyjechał do Obrzycka, gdzie zmarła jego żona. Z tego wyjazdu powrócił ciężko chory i zmarł 17 lutego 1569 r. w Poznaniu.
Upamiętnienia[]
- Błażej Winkler jest patronem jednej z łazarskich ulic.
Źródła[]
- Kronika poznańskich pisarzy miejskich, Jacek Wiesiołowski (red.), Wydawnictwo Miejskie, 2004.