Śluza Katedralna (niem. Dom Schleuse) - jeden z trzech dużych jazów twierdzy Poznań służących do regulacji systemu wodnego w obrębie twierdzy. Jej murowana konstrukcja miała 55 metrów rozpiętości, 9 przęseł sklepionych łukami odcinkowymi i 8 filarów. Wejście do śluzy znajduje się od ul. Dziekańskiej.
W 1832 roku zakończono budowę umocnień ziemnych Północnego Nadszańca Katedralnego. W latach 1834-1838 zbudowano jaz-most na Wschodnim Kanale Ulgi, a w roku 1836 Lunetę Katedralną.
Śluza położona była pomiędzy Tumem i Śródką i przegradzała w poprzek wody Wschodniego Kanału Ulgi - zamknięcie zastaw jazu spowodować mogło zatopienie całego obszaru na południe od śluzy, czyli pomiędzy Zagórzem i Berdychowem aż do Warty (której nurt oddzielony był Groblą Berdychowską).
Kilkadziesiąt metrów na południe od Śluzy wiodła "cywilna" droga z Tumu na Śródkę przez drewniany Most Śródecki będący przedłużeniem ulicy Ostrówek wiodącej na Rynek Śródecki i dalej do Bramy Warszawskiej.
Rozbiórka śluzy[]
Śluza Katedralna została rozebrana w latach 20-tych XX wieku, gdy zdano sobie sprawę jak wielkie zagrożenie powodziowe niesie ze sobą.
- Dowiedz się więcej w: Powódź 1924
Pozostałości[]
Zachodni przyczółek Śluzy Katedralnej to dwukondygnacyjna prostokątna budowla o wymiarach około 30 na 15 metrów, nakryta nasypem ziemnym. Na drugiej kondygnacji przyczółka znajdował się przejazd (zamknięty z obu stron bramami, z których jedna zachowała się do dziś) prowadzący na most na Śluzie.
Z kompleksu Śluzy Katedralnej do naszych czasów zachował się jedynie zachodni przyczółek stanowiący wspaniały relikt, do niedawna niesłusznie zapomniany, zagubiony na tyłach Katedry i niedostępny do zwiedzania. W 2014 r. to się zmieniło. Przyczółek został zaadaptowany do zawieszenia kładki prowadzącej do Interaktywnego Centrum Historii Ostrowa Tumskiego. Aktualnie jest on połączony kładką z głównym budynkiem, który stoi na wschodnim brzegu Kanału Ulgi.
- Dowiedz się więcej w: Interaktywne Centrum Historii Ostrowa Tumskiego
Linki[]
Galeria[]
Twierdza Poznań | |
---|---|
Twierdza fortowa | |
Forty główne: |
Fort I • Fort II • Fort III • Fort IV • Fort V • Fort VI • Fort VII • Fort VIII • Fort IX |
Forty pośrednie: |
Fort Ia • Fort IIa • Fort IIIa • Fort IVa • Fort Va • Fort VIa • Fort VIIa • Fort VIIIa • Fort IXa |
Hydrotechnika: | |
Schrony: | |
Twierdza poligonalna | |
Forty: |
Bastion Brünneck • Bastion Colomb • Bastion Grolman • Bastion Röder • Bastion Tietzen • Bastion Waldersee • Fort Reformatów • Fort Rocha • Fort Roon • Fort Winiary • Kaponiera Kolejowa • Luneta Katedralna • Reduta Katedralna |
Hydrotechnika: |
Mała Śluza • Śluza Cybińska • Śluza Grobelna • Śluza Katedralna • Tama Berdychowska • Wielka Śluza |
Bramy: |
Brama Berlińska • Brama Bydgoska • Brama Cmentarna • Brama Dominikańska • Brama Dębińska • Brama Kaliska • Brama Kolejowa • Brama Królewska • Brama Młyńska • Brama Rycerska • Brama Szelągowska • Brama Warciana • Brama Wildecka • Furta Grobelna |